Proeftuin FOCUS/SWIVL

Focus is een werkwijze waarin videobeelden ingezet worden om te leren van eigen praktijkervaringen. De essentie van FOCUS is vanuit gelijkwaardigheid, krachtgericht kijken naar elkaars eigen praktijkbeeld (zie ook Marnixfocus.nl). De eigenaarschap van het fragment en de kijkvraag ligt bij de inbrenger. De Swivl is een robot standaard voor een smartphone of tablet. De tablet wordt in de Swivl geplaatst en deze zorgt ervoor dat de camera continu op de spreker is gericht. De Swivl draait 360 graden rond en kan zelfs een klein beetje op en neer bewegen. De spreker draagt daarvoor een zender om zijn nek.

Het doel van deze proeftuin was:

• deelnemers leren werken met de werkwijze van Focus ten einde deze werkwijze in te zetten bij de begeleiding van studenten en collegiale consultatie.
• onderzoeken hoe Focus ingebed kan worden in het beleid van de scholen ten aanzien van de begeleiding van studenten, startende leerkrachten en intercollegiale consultatie.
• kijken of de Swivl (als instrument ingezet kan worden om de feedbackcultuur en verbindingen tussen scholen te versterken, kennisdeling en consultatie.
• t.a.v. de training zelf: ervaren hoe het is om te kijken en werken met eigen beelden als voorwaarde om er met collega’s en studenten mee te werken.

De deelnemers maakten eerst van zichzelf en later van studenten opnames. Via het volgen van het Focus stappenplan en de Kijkwijzer zijn deelnemers in een vijftal bijeenkomsten getraind om tot een leeropbrengst voor de inbrenger en de collega of medestudent van het beeldmateriaal te komen.

Wat heeft deze proeftuin ons opgeleverd?
Alle deelnemers zien de meerwaarde van deze werkwijze. Genoemd wordt: gerichter kijken, positiever kijken, gericht feedback geven zonder oordeel. Daarnaast sluiten scholen beter aan bij waar studenten mee bezig zijn op de Marnix. Studenten volgen het vak Focus en in de praktijk zien zij deze werkwijze weer terug. De deelnemers hebben ervaren dat, ook met jarenlange ervaring in het onderwijs, het kijken naar je eigen beeld met de Kijkwijzer je nieuwe inzichten geeft. Zij zien de methodiek Focus als toegevoegde waarde binnen hun eigen school om ook bij collega’s te kunnen inzetten. De Swivl is voor deze proeftuin alleen gebruikt om beeldopnames te maken. De bedoeling is om dit alleen te delen met de persoon met wie je je beeldopname wilt bespreken. De kwaliteit van het beeld en geluid is als erg goed ervaren. Het beeld is niet statisch en dat is een meerwaarde t.o.v. een opname met telefoon of camera.

Hoe nu verder?

De volgende suggesties worden door de deelnemers genoemd.

• Alle schoolopleiders zouden op de hoogte moeten zijn van de werkwijze Focus. Het is een verplichte training op de Marnix geworden en studenten zijn hier dus mee bekend. Schoolopleiders kunnen dan studenten motiveren daar onderling mee te werken.
• Hiertoe kan je bij de Marnix Academie een korte ingesproken PPT-presentatie opvragen, om bijvoorbeeld in de stichting, anderen op de hoogte te brengen van de werkwijze Focus.
• Voor starters zou deze werkwijze een waardevolle toevoeging kunnen zijn in het startersprogramma. Veel starters zijn afkomstig van de Marnix en ook al bekend met deze werkwijze.
• De Marnix Academie kan desgewenst een proeverij van 1,5/2 uur verzorgen voor belangstellenden die een eerste kennismaking willen opdoen met de werkwijze Focus.
• Een expert training voor álle schoolopleiders is niet haalbaar. Te tijdrovend en intensief. De deelnemers die in de proeftuin hebben geparticipeerd zouden ingezet kunnen worden bij andere scholen om met starters en studenten te werken met de werkwijze Focus.
• Desgewenst kan deze groep ‘Focus Expert’ uitgebreid worden. Dan moeten zij de experttraining volgen die gedeeltelijk door de Marnix en onze deelnemers verzorgd kan worden.

Ineke van Dijk
BOC PCBO Baarn-Soest